Staraja Vic`
Download PDFCode:
Central coordinates:
Location:
Area:
IBA Criteria:
National conservation status:
International conservation status:
IBA Map:
Site description:
Угоддзе ўяўляе сабой адзін з буйнейшых на Палессі мазаічны комплекс забалочаных лясоў, якія чаргуюцца з невялікімі балотамі, лугамі і занядбанымі палямі. Масіў знаходзіцца ў басейне ракі Віць, левага прытока Прыпяці. Агульны рэльеф тэрыторыі пакаты са слабым ухілам у паўднёвым кірунку. Разнастайнасць плоскаму нізіннаму рэльефу надаюць моцна згладжаныя старажытныя палескія мацерыковыя дзюны.
У структуры дрэвавай расліннасці дамінуюць карэнныя альховыя і саснова-шыракалістыя немаральныя лясы. Асаблівую прыродаахоўную каштоўнасць маюць шыракалістыя дубовыя і ясеневыя супольніцтвы, сярод якіх сустракаюцца дрэвы ва ўзросце 120-160 гадоў. Павышэнні рэльефу, асабліва мацерыковыя дзюны, заняты сасновымі і бярозавымі лясамі, значная доля саснякоў прадстаўлена лесакультурамі.
Практычна ўсе рэкі на тэрыторыі ўгоддзя каналізаваны, а большая частка балот і вільготных зямель асушаны. Тэрыторыя дрэнуецца сеткай каналаў, асабліва моцна разгалінаванай у паўднёвай частцы. У апошнія гады асушальныя сістэмы паступова выходзяць са строю, а землі забалочваюцца. Каналы зараслі воднай расліннасцю і ў многіх месцах перагароджаны бабровымі плацінамі. Тэрыторыі былых торфараспрацовак заліты вадой і знаходзяцца на розных стадыях аднаўлення. Прыбярэжная зона і мелкаводдзі пакрыты трыснягом, берагі параслі рознымі відамі вербаў і маладымі дрэўцамі бярозы пушыстай.
Асноўнай формай выкарыстання ўгоддзя з’яўляецца вядзенне на ім лясной гаспадаркі. На меліяраваных землях ажыццяўляецца сенакашэнне і выпас жывёлы, вырошчваюцца сельскагаспадарчыя культуры. Значныя плошчы выпрацаваных і залітых вадой тарфянікаў выкарыстоўваюцца для рыбнай лоўлі і палявання на вадаплаўную дзічыну.
Буйных населеных пунктаў у межах угоддзя няма. Шэраг вёсак (Старк, Бераснёўка і інш.) зараз з’яўляюцца нежылымі. Праз патэнцыяльную ТВП праходзяць аўтамагістраль і чыгунка, ёсць шэраг дарог з асфальтавым пакрыццём. Тым не менш, большая частка тэрыторыі даступна толькі для тэхнікі павышанай праходнасці.
Habitats:
Лясы – 64%, сельска-гаспадарчыя ўгоддзі – 20%, торфараспрацоўкі (у тым ліку затопленыя і якія не выкарыстоўваюца) – 15%, іншыя землі (населеныя пункты, дарогі і інш.) – 1%.
Birds:
Чаргаванне забалочаных алешнікаў з адкрытымі прасторамі стварае ідэальныя ўмовы для жыцця драпежных птушак (арол-вужаед Circaetus gallicus, палявы лунь Circus cyaneus, малы Aquila pomarina і вялікі арляцы Aquila clanga, сокал-кабец Falco subbuteo, сокал-пустальга Falco tinnunculus). Тэрыторыя ўтрымлівае самую буйную ў Беларусі групоўку малога арляца Aquila pomarina. Гняздуюцца тут і іншыя ахоўваемыя віды птушак: чорны бусел Ciconia nigra, шэры журавель Grus grus, зялёная жаўна Picus viridis і беласпінны дзяцел Dendrocopos leucotos.
Other animal groups:
Разнастайнасць прыродных умоў угоддзя, асабліва наяўнасць буйных лясных масіваў, балот, вадаёмаў і вадацёкаў, а таксама сенакосных лугоў вызначаюць багатую відавую разнастайнасць наземных хрыбетных жывёл. З рэдкіх відаў фауны тут сустракаюцца соня арэшнікавая Muscardinus avellanarius, барсук Meles meles і выдра Lutra lutra. Каналы і рэкі насяляе бабёр рачны Castor fiber.
Populations of IBA trigger species:
№ | Species | Season | Quality of estimate | Period | Quality of estimate | Trends | IBA criteria |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Black stork | B | + | 2004 | Poor | ||
2 | Short-toed eagle | B | 7 breeding pairs | 2004 | Good | B2 | |
3 | Hen harrier | B | 4 breeding pairs | 2004 | Good | ||
4 | Lesser spotted eagle | B | 28-30 breeding pairs | 2004 | Good | B2 | |
5 | Spotted eagle | B | 0-1 breeding pairs | 2004 | Good | ||
6 | Kestrel | B | + | 2004 | Poor | ||
7 | Hobby | B | + | 2004 | Poor | ||
8 | Crane | B | + | 2004 | Poor | ||
9 | Green woodpecker | B | + | 2004 | Poor | ||
10 | White-backed woodpecker | B | + | 2004 | Poor |
Other biodiversity:
Нягледзячы на значную плошчу ўгоддзя, колькасць рэдкіх і ахоўваемых раслін тут невысокая, што звязана з праведзеным раней асушэннем гэтай тэрыторыі. Сярод відаў-чырвонакніжнікаў адзначаны цыбуля мядзведжая Allium ursinum і зубніца клубняносная Dentaria bulbifera, а таксама смалёўка літоўская Silene lithuanica, ахова якой прадугледжана Бернскай канвенцыяй.
Threats:
Асноўнымі формамі антрапагеннай нагрузкі з’яўляюцца высечкі лесу, торфаздабыча і выпас жывёлы. Зніжэнне ўзроўню грунтовых вод у выніку асушэння тэрыторыі прывяло да павялічэння рызыкі ўзнікнення пажараў.
Высечкі лесу носяць інтэнсіўны характар. У найбольшай меры ад іх панеслі страты самыя каштоўныя ў фларыстычных адносінах карэнныя шыракалістыя лясы.
У другой палове мінулага стагоддзя тэрыторыя патэнцыяльнай ТВП перанесла значнае асушэнне для сельскагаспадарчых мэтаў і здабычы торфу. Пасля скарачэння гаспадарчага выкарыстоўвання па прычыне забруджвання зямель радыёнуклідамі на асушаных тэрыторыях паўсюдна адбываецца паўторнае забалочванне асушаных тэрыторый.
Ад тарфяных пажараў нясуць страту, у першую чаргу, участкі лясоў і балот, на якіх працягвае дзейнічаць асушальная сетка і, як вынік, застаецца нізкі ўзровень грунтовых вод.
Recommendations for the conservation:
Для аднаўлення і захавання лясоў і балот тэрыторыі у натуральным стане неабходна стварыць тут рэспубліканскі ландшафтны заказнік са строгай рэгламентацыяй гаспадарчай дзейнасці. Патрабуецца таксама правесці мэтанакіраваныя работы па аптымізацыі гідралагічнага рэжыму пажаранебяспечных участкаў.
References:
Скарбы прыроды Беларусi. – Мн.: Беларусь, 2005. – 215 с. (Інфармацыю падрыхтавалі: Дамброўскі В.Ч., Жураўлёў Д.В., Максіменкаў М.В., Скуратовіч А.М., Навіцкі Р.В.)
Authors :
* Использование размещенной здесь неопубликованной информации для научных публикаций без письменного соглашения ее авторов запрещено. В случае использования части контента или страницы целиком на других интернет-ресурсах, обязательна ссылка на авторов и сайт iba.ptushki.org